Μπορούσε η Αριστερά να αποτρέψει το "γύψο" του '67; (Εξαιρετικό)

Γράφει: Χάρης Παπαδόπουλος

Η δικτατορία του ’67 δεν ήταν ένα «ατύχημα», μια παρένθεση στη δημοκρατική ομαλότητα που δήθεν συνεχίζονταν απρόσκοπτα. Αντίθετα, ήταν μια κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» μπροστά σε μια γενικευμένη πολιτική κρίση. Η χούντα ήταν απαραίτητη για να κλείσει το καπάκι της αμφισβήτησης και της δράσης των εργατικών μαζών, που γνώρισαν την κορύφωσή τους στα Ιουλιανά του ’65.

Γι’ αυτό και η αντί­δρα­ση του «πο­λι­τι­κού κό­σμου», δη­λα­δή των ηγε­τών της Δε­ξιάς και του Κέ­ντρου, ήταν ασθε­νι­κή. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, κρα­τού­σαν στάση σιω­πη­ρής ανα­μο­νής, με πιο χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό πα­ρά­δειγ­μα τον ίδιο τον Κων­στα­ντί­νο Κα­ρα­μαν­λή στο Πα­ρί­σι.

Την ίδια ώρα, η αφρό­κρε­μα της αστι­κής τάξης (Λά­τσης, Ωνά­σης, Μπο­δο­σά­κης, Βαρ­δι­νο­γιάν­νης και Τομ Πάπ­πας) αγκά­λια­ζε απρο­σχη­μά­τι­στα τη χού­ντα με στε­νούς προ­σω­πι­κούς δε­σμούς.

Αυτός είναι ο λόγος που κάθε αντι­δι­κτα­το­ρι­κή δράση από τα πάνω, μαζί με το κί­νη­μα του Ναυ­τι­κού και το πρα­ξι­κό­πη­μα του βα­σι­λιά, κα­τέ­λη­γαν κάθε φορά σε φιά­σκο. Η δι­κτα­το­ρία ήταν η μόνη ρε­α­λι­στι­κή εναλ­λα­κτι­κή του ίδιου του συ­στή­μα­τος μπρο­στά στην κρίση του πο­λι­τι­κού του κα­θε­στώ­τος.

Ακόμη και ως «λύση ανά­γκης» όμως, μια δι­κτα­το­ρία δεν είναι μόνο ευ­και­ρία για τρελά κέρδη για τους κροί­σους.

Είναι και μια κα­τά­στα­ση γε­μά­τη κιν­δύ­νους. Με τη δι­κτα­το­ρία απο­γυ­μνώ­νε­ται το κρά­τος από τη με­ταμ­φί­ε­σή του ως «ου­δέ­τε­ρου ορ­γά­νου όλων των πο­λι­τών» και αφή­νει σε κοινή θέα αυτό που πραγ­μα­τι­κά είναι: ένας τε­ρα­τώ­δης μη­χα­νι­σμός κα­τα­πί­ε­σης για να ευ­η­με­ρούν οι πλού­σιοι και να τρο­μο­κρα­τού­νται οι φτω­χοί.

Μα, πάνω απ’ όλα, ένα πρα­ξι­κό­πη­μα μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε «ατυ­χή­μα­τα», όπου ο λαός να βρε­θεί νι­κη­τής στο δρόμο απέ­να­ντι στο στρα­τό, και να απει­λεί­ται η ίδια η εξου­σία των κα­πι­τα­λι­στών.

Υπήρ­χε τέ­τοιος κίν­δυ­νος το 1967 στην Ελ­λά­δα; Δυ­στυ­χώς, το ένα πλε­ο­νέ­κτη­μα των πρα­ξι­κο­πη­μα­τιών, η συ­ντρι­πτι­κή στρα­τιω­τι­κή ισχύ, συ­μπλη­ρω­νό­ταν από ένα άλλο: Η ηγε­σία της Αρι­στε­ράς αφέ­θη­κε να πια­στεί εντε­λώς στον ύπνο.

«Το ’67 δεν είναι ’36»

Το ΚΚΕ και η ΕΔΑ αντι­στά­θη­καν ασφα­λώς στη χού­ντα. Τα μέλη και τα στε­λέ­χη της Αρι­στε­ράς οδη­γή­θη­καν ξανά στα μπου­ντρού­μια της Ασφά­λειας και στα ξε­ρο­νή­σια, περ­νώ­ντας όλα τα βα­σα­νι­στή­ρια και τις δο­λο­φο­νί­ες που επι­φύ­λα­ξε το κα­θε­στώς στους αντι­πά­λους του.

Όμως δεν αρκεί ο ηρω­ι­σμός, χρειά­ζο­νται και ξε­κά­θα­ρες ιδέες. Η ηγε­σία της Αρι­στε­ράς δεν στά­θη­κε στο ύψος των κα­θη­κό­ντων της προ­κα­λώ­ντας με τη στάση της απί­στευ­τη σύγ­χυ­ση στους αγω­νι­στές και τις αγω­νί­στριες της βάσης.

Στη διάρ­κεια των Ιου­λια­νών, η ΕΔΑ προ­σπα­θού­σε να «κα­τε­βά­σει τη θερ­μο­κρα­σία», ρί­χνο­ντας τα πιο χλια­ρά συν­θή­μα­τα και προ­τεί­νο­ντας τις πιο υπο­το­νι­κές μορ­φές πάλης, πολύ πίσω από τις δια­θέ­σεις των δια­δη­λω­τών.

Μπρο­στά στο εν­δε­χό­με­νο πρα­ξι­κο­πή­μα­τος η στάση της ηγε­σί­ας ήταν αντι­φα­τι­κή και αλ­λο­πρό­σαλ­λη. Από τη μια κό­μπα­ζε πως «αν επι­χει­ρή­σουν κάτι, θα τους πά­ρου­με με τα σκου­πό­ξυ­λα». Από την άλλη δεν έπαιρ­νε κά­ποιο πρα­κτι­κό μέτρο προ­ε­τοι­μα­σί­ας. Απε­να­ντί­ας προ­σπα­θού­σε διαρ­κώς να κα­θη­συ­χά­σει τον κόσμο πως τί­πο­τα τέ­τοιο δεν πρό­κει­ται να συμ­βεί.

Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ο Λε­ω­νί­δας Κύρ­κος δή­λω­νε σε συ­σκέ­ψεις στε­λε­χών της ΕΔΑ πως «το ’67 δεν είναι ΄36», δη­λα­δή πως δεν πρό­κει­ται να γίνει δι­κτα­το­ρία όπως το 1936 με τον Με­τα­ξά. Το τσι­τά­το αυτό πέ­ρα­σε σε όλες τις δη­μό­σιες πα­ρεμ­βά­σεις των ηγε­τών της ΕΔΑ.

Δια­βά­στε την πα­ρα­κά­τω μαρ­τυ­ρία του Δη­μή­τρη Κου­τσού­νη, οι­κο­δό­μου, στε­λέ­χους της ΕΔΑ και κα­τό­πιν του ΚΚΕ εσω­τε­ρι­κού: «Εκεί­νη την πε­ρί­ο­δο λέ­γα­νε ότι το ‘67 δεν είναι ‘36 γιατί πη­γαί­να­με σε εκλο­γές, ήταν πα­ρα­μο­νές εκλο­γών του ’67. Σε όλες τις ομι­λί­ες τους οι υπο­ψή­φιοι της ΕΔΑ λέ­γα­νε αυτά τα πράγ­μα­τα… Και έγινε δι­κτα­το­ρία και όλοι κοι­μό­μα­σταν».

Τη νίκη των πρα­ξι­κο­πη­μα­τιών ακο­λού­θη­σε, ένα χρόνο μετά, η διά­σπα­ση του ΚΚΕ με την ίδρυ­ση του ΚΚΕ Εσω­τε­ρι­κού. Η Αρι­στε­ρά, νι­κη­μέ­νη και δια­σπα­σμέ­νη, μπο­ρού­σε άραγε να βγά­λει κά­ποια συ­μπε­ρά­σμα­τα, για να μην πέσει στα ίδια λάθη;

Η φράση του Χέ­γκελ «αυτό που μας δι­δά­σκει η Ιστο­ρία είναι ότι ποτέ κα­νείς δεν δι­δά­χτη­κε τί­πο­τα από την ιστο­ρία του» ται­ριά­ζει γάντι, του­λά­χι­στον στην πε­ρί­πτω­ση της ηγε­σί­ας της ρε­φορ­μι­στι­κής Αρι­στε­ράς.

Το ΚΚΕ και το ΚΚΕ εσω­τε­ρι­κού προ­σπά­θη­σαν να εκ­με­ταλ­λευ­τούν την ευ­και­ρία της «φι­λε­λευ­θε­ρο­ποί­η­σης» της χού­ντας με τον Μαρ­κε­ζί­νη το 1973, για να πε­τύ­χουν την επα­νέ­ντα­ξή τους στο νό­μι­μο πο­λι­τι­κό παι­γνί­δι.

Ενώ ο ηγέ­της της ΕΡΕ Κα­νελ­λό­που­λος (έστω και μόνος μέσα στο κόμμα του) αρ­νιό­ταν στα­θε­ρά τη συμ­με­το­χή στις εκλο­γές που ετοί­μα­ζαν οι δι­κτά­το­ρες, κι ο Μαύ­ρος της Ένω­σης Κέ­ντρου -για να μην εκτε­θεί ο ίδιος- πε­ρί­με­νε πρώτα από την ΕΡΕ να ξε­κα­θα­ρί­σει τη στάση της, ο Η. Ηλιού της ΕΔΑ ήταν ο πρώ­τος πο­λι­τι­κός αρ­χη­γός που χαι­ρέ­τι­σε την «επι­στρο­φή στη δη­μο­κρα­τία» και κά­λε­σε τα κόμ­μα­τα να πά­ρουν μέρος στις επι­κεί­με­νες εκλο­γές!

Το ΚΚΕ εσω­τε­ρι­κού το τρά­βη­ξε πιο πέρα: «Η κα­λύ­τε­ρη αξιο­ποί­η­ση των εκλο­γι­κών δυ­να­το­τή­των μπο­ρεί να γίνει με τη δη­μιουρ­γία μιας ενιαί­ας αντι­δι­κτα­το­ρι­κής πα­ρά­τα­ξης που να πε­ρι­λαμ­βά­νει όλες τις δυ­νά­μεις … από την Αρι­στε­ρά ως τη Δεξιά» (!) (Μπά­μπης Δρα­κό­που­λος, γραμ­μα­τέ­ας ΚΚΕ εσ. «Βήμα», 19/10/73).

Το ΚΚΕ από τη μεριά του το… τερ­μά­τι­σε, κά­νο­ντας κρι­τι­κή στους πο­λι­τι­κούς που δεν αρ­πά­ζουν την ευ­και­ρία των εκλο­γών που προ­σφέ­ρει η χού­ντα: «Οι ηγέ­τες των κομ­μά­των της Δε­ξιάς και του Κέ­ντρου… δεν δέ­χο­νται να ανα­λά­βουν συ­γκε­κρι­μέ­νες και σα­φείς δε­σμεύ­σεις για τον εκ­δη­μο­κρα­τι­σμό του εθνι­κού μας βίου. Με τη θέση τους αυτή εμπο­δί­ζουν τη συ­γκρό­τη­ση ενιαί­ου αντι­δι­κτα­το­ρι­κού με­τώ­που» (η ΚΕ του ΚΚΕ για το χου­ντο­δη­μο­ψή­φι­σμα, Ιού­νης ’73).

Ευ­τυ­χώς ακο­λού­θη­σε η εξέ­γερ­ση του Πο­λυ­τε­χνεί­ου που τί­να­ξε στον αέρα το δρόμο της φι­λε­λευ­θε­ρο­ποί­η­σης της χού­ντας, για να της δώσει τη χα­ρι­στι­κή βολή «η επι­στρά­τευ­ση της σα­γιο­νά­ρας» το ’74.

Παρά τα πα­ρα­πά­νω, ήταν τα δύο ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ που στρα­το­λό­γη­σαν δε­κά­δες χι­λιά­δες μέλη κατά τη με­τα­πο­λί­τευ­ση, από την ερ­γα­τι­κή τάξη και τη νε­ο­λαία που στρε­φό­ταν αρι­στε­ρά. Είχαν ένα πρώτο στε­λε­χι­κό δυ­να­μι­κό, εμπει­ρία και, πάνω απ’ όλα, το φω­το­στέ­φα­νο του θρύ­λου. Και φυ­σι­κά κρά­τη­σαν τον κόσμο τους πε­ριο­ρι­σμέ­νο στα όρια ανο­χής του συ­στή­μα­τος, πα­τώ­ντας πάντα φρένο στη δυ­να­μι­κή των αγώ­νων.

Στρα­τη­γι­κή
 
Οι αστο­χί­ες της ηγε­σί­ας της Αρι­στε­ράς δεν ήταν κυ­ρί­ως αδυ­να­μί­ες των προ­σώ­πων που δι­ηύ­θυ­ναν. Το ΚΚΕ κι η ευ­ρω­κο­μου­νι­στι­κή πα­ραλ­λα­γή του, το ΚΚΕ εσ., ορ­γά­νω­ναν αν­θρώ­πους που προσ­δο­κού­σαν το σο­σια­λι­σμό, αλλά τους εκ­παί­δευαν σε μια πο­λι­τι­κή πε­ριο­ρι­σμέ­νων με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων μέσα στο σύ­στη­μα.

Ανά­με­σα στους κα­θη­με­ρι­νούς αγώ­νες από τη μια και την ανά­γκη να κα­ταρ­γη­θεί ορι­στι­κά η εκ­με­τάλ­λευ­ση αν­θρώ­που από άν­θρω­πο από την άλλη, δεν υπήρ­χε καμία γέ­φυ­ρα. Και κάθε φορά που μπαί­νει μπρο­στά το ζή­τη­μα της εξου­σί­ας, το ΚΚΕ και η υπό­λοι­πη ρε­φορ­μι­στι­κή Αρι­στε­ρά ανα­ζη­τούν συμ­μά­χους σε κά­ποιο «πα­τριω­τι­κό» τμήμα της αστι­κής τάξης προ­σαρ­μό­ζο­ντας σ’ αυ­τούς τους «συμ­μά­χους» τα όρια της πο­λι­τι­κής τους.

Έτσι, η ερ­γα­τι­κή εξου­σία και ο σο­σια­λι­σμός πα­ρα­πέ­μπο­νται για τη Δευ­τέ­ρα Πα­ρου­σία και οι ελιγ­μοί με τους αστούς κα­τα­λή­γουν πά­ντο­τε σε Βάρ­κι­ζες.

Το 1967 χρεια­ζό­ταν μια άλλη, μια επα­να­στα­τι­κή Αρι­στε­ρά, που να έχει εμπι­στο­σύ­νη στη μα­χη­τι­κό­τη­τα της ερ­γα­τι­κής τάξης, κι όχι στη «σύ­νε­ση» και τις «δη­μο­κρα­τι­κές ευαι­σθη­σί­ες» των κα­πι­τα­λι­στών. Ήταν ανα­γκαία μια ηγε­σία που να ξέρει τι θέλει και να έχει τα στε­λέ­χη και το μέ­γε­θος για να το κάνει.

Μένει σε μας να απο­δεί­ξου­με πως κάτι μά­θα­με από την Ιστο­ρία, και πως, στις μάχες που πλη­σιά­ζουν, θα εί­μα­στε λι­γό­τε­ρο ανέ­τοι­μοι/ες.

ΠΗΓΗ



ΠΡΟΣΟΧΗ: Ορισμένα αναρτώμενα απο το διαδίκτυο, κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής) θεωρούμε οτι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου !!!!!

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Pinterest

You Might Also Like

ΕΛΛΑΔΑ

« PREV

NEXT »